Τα 80 χρόνια από την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου από τις αντιστασιακές οργανώσεις του ΕΑΜ, του ΕΔΕΣ και βρετανούς σαμποτέρ, γιορτάστηκε σήμερα στο μνημείο που βρίσκεται δίπλα στην ιστορική γέφυρα.
Ο Γοργοπόταμος έγινε σημείο αναφοράς και ένα διαρκές και πάντα επίκαιρο σύμβολο της αντίστασης και της μάχης ενάντια στο φασισμό.
Παρά τις οχτώ δεκαετίες που έχουν περάσει από τότε η μνήμη της Εθνικής Αντίστασης παραμένει ζωντανή.
Στις σημερινές εκδηλώσεις την κυβέρνηση εκπροσώπησε ο ΥΠΟΙΚ Χρήστος Σταϊκούρας, ο οποίος στον χαιρετισμό του υπογράμμισε μεταξύ άλλων:
Όπως κάθε χρόνο, έτσι και σήμερα, αποτίουμε φόρο τιμής στους Αγωνιστές της Ενωμένης Εθνικής Αντίστασης, οι οποίοι 80 χρόνια πριν, στις 25 Νοεμβρίου 1942, ανατίναξαν τη σιδηροδρομική γέφυρα, εδώ, στον ιστορικό Γοργοπόταμο.
Υποκλινόμαστε στο φρόνημα, στον ηρωισμό, στην αυτοθυσία, στο παράδειγμά τους. Εκπροσωπώντας την Κυβέρνηση και τον Πρωθυπουργό κ. Κυριάκο Μητσοτάκη, εκφράζω προς αυτούς τους αγωνιστές, την αναγνώριση, τον σεβασμό, την τιμή και την ευγνωμοσύνη, όλων μας.
Η ανατίναξη της Γέφυρας του Γοργοποτάμου θεωρείται, δικαίως, ως η κορυφαία πράξη της Ελληνικής Ενωμένης Εθνικής Αντίστασης απέναντι στις δυνάμεις του Άξονα.
Αυτή η μεγαλειώδης πράξη είχε αποφασιστική επίδραση στην εξέλιξη και τελικά στην έκβαση του μακροχρόνιου αγώνα των δυνάμεων της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας εναντίον των δυνάμεων του φασισμού και του ναζισμού.
Είναι καθολικά παραδεκτό ότι ο αγώνας των Ελλήνων, με τις πάρα πολλές ανθρώπινες απώλειες και το υψηλό κόστος σε υλικούς πόρους, επηρέασε, σε σημαντικό βαθμό, την εξέλιξη του πολέμου.
Το ιστορικό αυτό δεδομένο δεν πρέπει να λησμονείται από κανέναν στην Ευρώπη, στη Δύση, σε όλο τον κόσμο.
Όπως, εμείς, δεν πρέπει να σταματήσουμε την διεκδίκηση των ιστορικών, πρωτίστως ηθικών, αλλά και νόμιμων υλικών δικαιωμάτων μας.
Για εμάς τους Έλληνες, η ηρωική πράξη της ανατίναξης της Γέφυρας του Γοργοποτάμου έχει και έναν ιδιαίτερο, συμβολικό χαρακτήρα.
«Γεφύρωσε» τις διαχωριστικές γραμμές και, για τον λόγο αυτό, συνιστά φωτεινό σύμβολο ενότητας, ομοψυχίας και πατριωτισμού.
Απέδειξε πως οι αντιθέσεις πρέπει να παραμερίζονται όταν το εθνικό συμφέρον το απαιτεί.
Σε αυτές τις πολύπλοκες και ταραχώδεις γεωπολιτικές συνθήκες, η Ελληνική Κυβέρνηση απαντά συνετά, αποφασιστικά και δυναμικά.
Ενεργεί με αυτοπεποίθηση.
Ενδυναμώνει την οικονομία της χώρας και την διπλωματία της πατρίδας.
Θωρακίζει αποτρεπτικά και ισχυροποιεί ολόπλευρα την Ελλάδα.
Αναβαθμίζει συνολικά τη θέση, το κύρος, την εικόνα μας στη διεθνή σκηνή.
Δημιουργεί στρατηγικά και οικονομικά αποθέματα, για ένα μέλλον που προδιαγράφεται αβέβαιο.
Ειδικότερα, τα τρία τελευταία χρόνια, η Κυβέρνηση:
1ον. Ενίσχυσε, και ενισχύει, δραστικά την Εθνική Άμυνα.
Αυξήσαμε κατά πολύ τις δαπάνες του Προϋπολογισμού για αγορές νέων, εξελιγμένων οπλικών συστημάτων, φθάνοντας τα 5,8 δισ. ευρώ τη διετία 2022-2023, ώστε να στηρίξουμε την αποτρεπτική ισχύ των Ενόπλων Δυνάμεων.
2ον. Θωράκισε και θωρακίζει σημαντικά τις διεθνείς συμμαχίες της χώρας.
Με κορυφαίες τις ισχυρές συμφωνίες με τις ΗΠΑ, τη Γαλλία, αλλά και άλλες, με άλλα κράτη, όπως εκείνη με το Ισραήλ.
Συμμετέχει σε σχήματα πολυμερούς συνεργασίας, και είναι έτοιμη να αντιμετωπίσει οποιαδήποτε πρόκληση και απειλή.
3ον. Αναβάθμισε και αναβαθμίζει ουσιαστικά το γεωπολιτικό αποτύπωμα της πατρίδας.
Με την επέκταση των χωρικών μας υδάτων στα 12 μίλια στο Ιόνιο, με τις συμφωνίες για τις θαλάσσιες ζώνες που υπογράψαμε με την Αίγυπτο, την Ιταλία, σύντομα με την Αλβανία».
Εξ άλλου στον χαιρετισμό του ο Περιφερειάρχης Στερεάς Φάνης Σπανός τόνισε:
«Με δέος και συγκίνηση, τιμούμε εδώ, στον ιστορικό Γοργοπόταμο, μια από τις κορυφαίες στιγμές της νεότερης και σύγχρονης Ελληνικής Ιστορίας. Και δεν είναι εύκολη αυτή η κατάταξη, για ένα Έθνος που κάθε στιγμή της Ιστορίας του σημαδεύτηκε από κοσμοϊστορικά γεγονότα με παγκόσμια ακτινοβολία. Για μία Χώρα που κάθε της πιθαμή είναι ποτισμένη με αίμα ηρώων. Για έναν λαό που δαψιλώς και αφειδώλευτα προσέφερε πάντοτε τον ανθό του, τα ίδια του τα παιδιά, ως λίθους στο οικοδόμημα των υψηλών ιδανικών του× της Ελευθερίας και της Δημοκρατίας.
Όμως ο Γοργοπόταμος κατέχει πολύ δίκαια μια ξεχωριστή θέση στο τόσο πυκνογραμμένο βιβλίο της Ιστορίας της Πατρίδας μας.
Καταρχήν για το επιχειρησιακό του αποτέλεσμα. Στην πιο κρίσιμη στιγμή του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου, εκεί όπου οι Συμμαχικές Δυνάμεις αντιμάχονταν τις ναζιστικές ορδές του σκότους που αιματοκυλούσαν την Ευρώπη, ένα στιγμιαίο – εξαιρετικά ολιγάνθρωπο για τα μεγέθη του πολέμου – εγχείρημα, κατέφερε ένα ασύμμετρα, απροσδόκητα μεγάλο χτύπημα στον Άξονα.
Η ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου παρεμπόδισε για δύο ολόκληρους μήνες την τροφοδοσία του Ρόμελ στο Άφρικα Κορπς, αδυνατίζοντας σε μεγάλο βαθμό τις δυνάμεις του και ανατρέποντας εν τέλει σε βάθος τους πολεμικούς σχεδιασμούς του.
Ο δεύτερος – και σημαντικότερος ίσως – λόγος της δίκαιας εξύψωσης της σημερινής μέρας στην ιστορική μας μνήμη είναι ότι οι Έλληνες στον Γοργοπόταμο νίκησαν τον πιο ύπουλο – και δυστυχώς διαχρονικό – εχθρό τους× τη διχόνοια. Τη διχόνοια που έφερε τόσους και τόσους εμφυλίους πολέμους× τόσους εθνικούς διχασμούς και τόσες μαύρες – δίπλα στις χρυσές – σελίδες της Ιστορίας μας. Εκείνες τις μοναδικές στιγμές, ο ΕΛΑΣ του Άρη Βελουχιώτη και ο ΕΔΕΣ του Ναπολέοντα Ζέρβα, μαζί με τους 14 Βρετανούς σαμποτέρ, των Μάγιερς και Γούντχαουζ ξεπέρασαν πρώτα και κύρια τα ίδια τους τα πάθη.
Δυο άνθρωποι και δίπλα τους δυο ομάδες, που μέχρι χτες ήταν αμείλικτοι αντίπαλοι, στιγμιαία τα άφησαν όλα στην άκρη. Βγήκαν από τις φυλακές του μίσους και περπάτησαν ελεύθεροι τον δρόμο της προσήλωσης στα ιδανικά και τον κοινό στόχο.
Ο σκοπός έφερε την ομοψυχία. Και η ομοψυχία έφερε το αποτέλεσμα.
Κόντρα στον καιρό, κόντρα στις συγκυρίες, με την πολύτιμη βοήθεια των συμμάχων, οι αντάρτες των βουνών της Ρούμελης, τα έβαλαν με τον κατακτητή και νίκησαν.
Εδώ, σήμερα, 80 χρόνια μετά, κάτω από τη βαριά σκιά της ιστορίας του Γοργοποτάμου, στεκόμαστε και τιμούμε μία από τις κορυφαίες στιγμές της ελληνικής Αντίστασης».
Ο Δήμαρχος Λαμιέων που βρέθηκε στο Γοργοπόταμο μετά την ανώδυνη περιπέτεια που πέρασε με τον κορωνοϊό, μίλησε για την ημέρα:
«Είμαστε σήμερα εδώ, κάτω από την ιστορική γέφυρα του Γοργοποτάμου, για να τιμήσουμε μία από τις πιο βαρυσήμαντες στιγμές της ιστορίας του τόπου μας, υποκλινόμενοι μπροστά στο μεγαλείο της Ενωμένης Εθνικής Αντίστασης.
Είμαστε σήμερα εδώ, για ν’ αποτίσουμε φόρο τιμής στη μνήμη των ηρώων, που καθόρισαν το μέλλον του τόπου μας.
Των ηρώων, που χάρη σε αυτούς, σήμερα, μπορούμε να κοιτάμε το παρελθόν με υπερηφάνεια και το μέλλον με αισιοδοξία.
Γιατί ο Γοργοπόταμος δεν εντάσσεται στα σύμβολα, που παίρνουν σιωπηλά την θέση τους στην ιστορία.
Εδώ και 80 χρόνια παραμένει ζωντανός οδηγός, για μια υπερήφανη εθνική πορεία.
Γιατί οι φλόγες από τα όπλα του Άρη και του Ζέρβα και από τα εκρηκτικά του Μάγιερς και του Γούντχαουζ, δεν έσβησαν με το τέλος της ανατίναξης της Γέφυρας του Γοργοποτάμου.
Έγιναν φως που φώτισε, τότε την οδό της απελευθέρωσης και μετέπειτα την ατραπό της συμφιλίωσης.
Το ίδιο φως, με την ίδια λάμψη, δείχνει πλέον και σήμερα, τη μεγάλη λεωφόρο της ενότητας.
Tα βουνά αυτά που βρίσκονται γύρω μας έχουν βαφτεί βαθιά με αίμα. Με το αίμα των αγωνιστών του 41-44. Αυτών που πολέμησαν με λιγοστά μέσα, δίνοντας όμως όλη τους την ψυχή για την απελευθέρωση της πατρίδας και γεμίζοντας με αισιοδοξία το νου και την καρδιά του ελληνικού λαού.
Το ξημέρωμα της 26ης Νοέμβρη του 1942, η λάμψη της ανατίναξης της γέφυρας του Γοργοποτάμου από τις αντάρτικες ομάδες του Άρη, του Ζέρβα και των Άγγλων σαμποτέρς, έδωσε το διαχρονικό μήνυμα της ενότητας και της ομοψυχίας.
Η ενότητα, το ένα και μοναδικό νόημα του σημερινού εορτασμού, συμβολικό, μα πρωτίστως ηθικό, είναι προϊόν ενσυνείδητης επιλογής.
Αυτής που υπαγορεύει η μεγάλη ευθύνη για τις γενιές που έρχονται και ο μεγάλος σεβασμός για τις γενιές που πέρασαν.
Σήμερα είμαστε εδώ και υμνούμε την ενότητα αυτών που συνεργάστηκαν και πέτυχαν αυτή τη μεγάλη νίκη. Μια νίκη που εξέφραζε την αγάπη για την πατρίδα, όλων των Ελλήνων, διαφορετικών πολιτικών παρατάξεων
Αυτών που πολέμησαν με την καρδιά και την ψυχή τους, για την απελευθέρωση της πατρίδας.
Αυτών των ίδιων που, λίγο αργότερα βύθισαν, δυστυχώς, τη χώρα σε έναν φρικτό αδελφοκτόνο πόλεμο.
Αυτοί έφυγαν.
Η γενιά τους μας αφήνει σιγά σιγά και η ιστορία έχει τον λόγο για το χθες.
Ως κοινωνία όμως έχουμε τον λόγο για το σήμερα. Μια κοινωνία, που στα επόμενα χρόνια από την λήξη του εμφυλίου πολέμου, βρήκε τη δύναμη και κατάφερε να ξεπεράσει τις διαχωριστικές γραμμές, να γεφυρώσει τα χάσματα και να προχωρήσει στην εθνική συμφιλίωση, που είναι δική της κατάκτηση στην μεταπολεμική Ελλάδα.
Και ο Γοργοπόταμος είναι εδώ για να μας υπενθυμίσει ότι δεν είμαστε ικανοί μόνο για τα χειρότερα, αλλά κυρίως και πρωτίστως για τα καλύτερα.
Αρκεί η ενότητα να εμποτίσει το μυαλό, τη ψυχή, και τις ζωές μας.
Γιατί η ενότητα χτίζει. Χτίζει πάνω στη διαφορετικότητα, στα διαφορετικά θέλω της καθεμίας και του καθενός.
Γιατί με την ενότητα θα αποβάλουμε το «εμείς ή εσείς» ή το «εμείς ή κανείς».
Χρειάζεται αγώνας και προσπάθεια για να δώσουμε νόημα και πάλι σε μια λέξη τόσο απλή, αλλά καθόλου δεδομένη.
Ας κρατήσουμε λοιπόν αυτόν τον συμβολισμό της ημέρας του Γοργοποτάμου στις καρδιές και το μυαλό μας και ας υποσχεθούμε σήμερα ότι δεν θα ξανακάνουμε τα ίδια λάθη.
Σήμερα, εδώ, ας δώσουμε την υπόσχεση ότι έχουμε την θέληση να αγωνιστούμε, όλοι μαζί, για μια ελληνική κοινωνία, βασισμένη στις αξίες και στις αρχές του δικαίου και της ισονομίας.
80 χρόνια μετά την ανατίναξη της γέφυρας του Γοργοποτάμου, οφείλουμε στους εαυτούς μας να θυμόμαστε πάντα ότι οι Έλληνες, όταν συνεργαζόμαστε και αγωνιζόμαστε ενωμένοι και προσηλωμένοι στις αρχές και τις αξίες της Δημοκρατίας, μεγαλουργούμε.
Μακριά από το διχασμό και τη διχόνοια έχουμε σήμερα την ευκαιρία να ανεβάσουμε τη Δημοκρατία μας ψηλότερα, μέσα από τον ανοιχτό διάλογο και τον πολιτικό πολιτισμό, που εγγυώνται την ευημερία και την πρόοδο της κοινωνίας μας.
Ας κρατήσουμε τη φλόγα του Γοργοποτάμου ως φωτεινό οδηγό για μια περήφανη εθνική πορεία στο διηνεκές.
Το οφείλουμε στους αγωνιστές μας, το οφείλουμε στην πατρίδα μας, το οφείλουμε στα παιδιά μας.
Για να θυμηθούμε τα λόγια του μεγάλου Κωστή Παλαμά : «Χρωστάμε σε όσους ήρθαν, πέρασαν, θα ‘ρθούνε, θα περάσουν. Κριτές θα μας δικάσουν, οι αγέννητοι, οι νεκροί».
Την Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ εκπροσώπησε ο Αναπληρωτής Τομεάρχης Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με αρμοδιότητα την Έρευνα και Τεχνολογία και βουλευτής Φθιώτιδας, Γιάννης Σαρακιώτης, που δήλωσε:
«Συναντιόμαστε σήμερα στον ηρωικό Γοργοπόταμο, 80 χρόνια μετά το σημαντικότερο και εμβληματικότερο σαμποτάζ του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου στην κατεχόμενη Ελλάδα. 80 χρόνια μετά από μια πράξη απαράμιλλης γενναιότητας, η οποία απέκοψε τον εφοδιασμό των γερμανικών στρατευμάτων στη Νότια Ελλάδα και στη Βόρεια Αφρική, συντελώντας καθοριστικά στη συμμαχική νίκη κατά του ναζισμού.
Όμως, δεν ήταν μόνο η στρατηγική σημασία της ανατίναξης της Γέφυρας του Γοργοποτάμου, που μας ωθεί να τιμούμε τους αγωνιστές και να μνημονεύουμε με θαυμασμό έως και σήμερα το γεγονός. Η εν λόγω επιχείρηση του ΕΛΑΣ, του ΕΔΕΣ και των συμμαχικών δυνάμεων αποστέλλει ένα διαχρονικό μήνυμα εθνικής συμφιλίωσης και ομόνοιας, συνιστώντας την κορυφαία στιγμή της Εθνικής Αντίστασης, γεμίζοντας όλους μας με εθνική υπερηφάνεια. Η Αντίσταση κατά των κατοχικών δυνάμεων ήταν μακρά και επίμονη, γεμάτη θυσίες και υψηλό φόρο αίματος και η επιχείρηση της 25ης προς την 26η Νοεμβρίου του 1942 στον Γοργοπόταμο έμελλε να καταστεί το μνημείο της, το παράδειγμα προς μίμηση για τις επόμενες γενιές, η απόδειξη ότι η πίστη στον κοινό σκοπό της Ελευθερίας και των δημοκρατικών αρχών πάντοτε νικούν το σκότος και τη διχόνοια.
Είναι αυτοί οι λόγοι, που ο Γοργοπόταμος προκάλεσε τον απέραντο θαυμασμό της κατεχόμενης Ευρώπης, στην οποία δεν είχε πνεύσει ακόμη το 1942 ο άνεμος της ελευθερίας. Είναι αυτοί οι λόγοι, που το μήνυμα του Άρη Βελουχιώτη αλλά και του Ναπολέοντα Ζέρβα για την προάσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας και των λαϊκών κεκτημένων, παραμένει διαχρονικό και επίκαιρο έως τις μέρες μας. Σε μια περίοδο, που δυστυχώς δίνονται υπόγειες μάχες για την επιστροφή των διαχωριστικών γραμμών και το αίτημα για Δημοκρατία ταυτίζεται από κάποιους με «ιδεολογική εμμονή», οφείλουμε άπαντες να αποσαφηνίσουμε τη θέση μας υπέρ μιας κυρίαρχης Ελλάδας, η οποία υπερασπίζεται τα εθνικά δίκαιά της έναντι εξωτερικών απειλών και παράλληλα, προστατεύει αποτελεσματικά την εσωτερική συγκρότησή της, τους θεσμούς και την πολιτειακή λειτουργία του κράτους. Μιας Ελλάδας ελεύθερης και δημοκρατικής, όπως μας την παρέδωσαν οι ηρωικοί αγωνιστές του Γοργοποτάμου».
*** Η ΝΕ Φθιώτιδας του ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ και οι Οργανώσεις Μελών της Λαμίας , σήμερα το πρωί τίμησαν, τους αγωνιστές της Εθνικής Αντίστασης, με την κατάθεση στεφάνου στον ανδριάντα του καπετάνιου του ΕΛΑΣ ΄Αρη Βελουχιώτη στην πλατεία Λαού.
Το κόμμα της ΝΔ εκπροσώπησε ο βουλευτής Γιώργος Κοτρωνιάς ο οποίος στον χαιρετισμό του είπε: « Εμείς οι έλληνες δεν ξεχνάμε, τους προγόνους μας, είμαστε ένας λαός με ηρωική ψυχή ,που κράτησε και κρατάει ζωντανά τα βαθιά κοιτάσματα της εθνικής του μνήμης και της εθνικής του ταυτότητας τόσο σε καιρούς ακμής όσο και σε καιρούς δύσκολους, μας κυνηγάει όμως σ’ όλη μας την ιστορία το εθνικό μας ελάττωμα, μας κυνηγάει η κατάρα της διχόνοιας. Γιατί, μετά το έπος της Αλβανίας, μετά το έπος της Εθνικής Αντίστασης,οδηγηθήκαμε σε έναν αδελφοκτόνο εμφύλιο που διέλυσε την κοινωνία μας και μας γύρισε πολλά χρόνια πίσω. Μάλλον γαρ πεφόβημαι τας Οικείας ημών αμαρτίας ή τας εναντίον διανοίας ,έλεγε ο μεγάλος Περικλής ο οποίος είχε συνειδητοποιήσει από τότε το εθνικό μας ελάττωμα της διχόνοιας.
Ο βουλευτής Θέμης Χειμάρας, εκπροσωπώντας τη Βουλή των Ελλήνων, τόνισε στον χαιρετισμό του για την Ημέρα του Πανελλαδικού Εορτασμού της Εθνικής Αντίστασης στο Γοργοπόταμο, τη σπουδαιότητα της σημερινής Επετείου στην κατάκτηση της Εθνικής Ενότητας που όπως και τότε έτσι και σήμερα πηγάζει από την αγάπη όλων των Ελλήνων για την πατρίδα, την ελευθερία, την πρόοδο, την εθνική και κοινωνική αναγέννηση.
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στην κοινή παρακαταθήκη της πάνδημης και αποφασιστικής συμμετοχής του ελληνικού λαού ενάντια στον φασιστικό και ναζιστικό ζυγό, ώστε σήμερα η απόδοση τιμής στην Εθνική Αντίσταση να αποτελεί κεντρικό σημείο στη συλλογική μνήμη κάθε δημοκρατικού κόμματος στα ζητήματα εθνικής πολιτικής.
Ειδικότερα:
«Με ιδιαίτερη συγκίνηση και σεβασμό τιμούμε σήμερα, στην Επέτειο της Μάχης του Γοργοποτάμου, την αντίσταση του ελληνικού λαού ενάντια στην φασιστική και ναζιστική κατοχή.
Γιορτάζουμε πάνω από όλα, την πάνδημη συμμετοχή του ελληνικού λαού από όλο το κοινωνικο-οικονομικό και ιδεολογικό φάσμα, σε μια μάχη που εξέφραζε την αγάπη όλων των Ελλήνων για την πατρίδα, την ελευθερία, την πρόοδο, την εθνική και κοινωνική αναγέννηση!
Η προσέλευση στο ιδεώδες της Εθνικής Αντίστασης και η αποφασιστικότητα του λαού μας, δεν ήταν μια φωτοβολίδα που έλαμψε αποσπασματικά στην μακραίωνη Ιστορία μας, αλλά προήλθε από την ασίγαστη φλόγα και την πίστη στα ιερά ιδανικά της ελευθερίας και της αξιοπρέπειας που πάντοτε οι Έλληνες διατηρούμε μέσα μας.
Είμαστε περήφανοι που η απόδοση τιμής στην Εθνική Αντίσταση, αποτελεί πλέον κεντρικό σημείο στη συλλογική μνήμη κάθε δημοκρατικού κόμματος στα ζητήματα εθνικής πολιτικής».